Chế độ ăn khoa học cho người đang điều trị thoái hóa khớp gối

Bệnh thoái hóa khớp gối (viêm xương khớp) là một loại viêm khớp hay gặp. ngoài việc sử dụng thuốc để kiểm soát các dấu hiệu, người bệnh thoái hóa khớp gối nên ăn những loại thực phẩm nào để tốt cho vấn đề xương khớp, hỗ trợ việc điều trị thoái hóa khớp gối?

Người bị bệnh vấn đề thoái hóa khớp gối cần kiểm soát cân nặng để không thừa cân (sẽ tạo áp lực lên khớp gối) cũng như giúp giảm viêm đau khớp gối, làm chậm quá trình thoái hóa khớp. Bài dưới đây sẽ cùng bạn giải đáp câu hỏi “bị khớp gối thì nên ăn gì” để cân đối dưỡng chất lẫn khối lượng cơ thể.

Mối liên hệ giữa ăn uống và quá trình điều trị thoái hóa khớp gối

Nhiều nhà khoa học kết luận rằng khi xảy ra hiện tượng viêm, cơ thể người bệnh tạo ra các phân tử được gọi là gốc tự do. Các phân tử gọi là gốc tự do hình thành bên trong cơ thể bệnh nhân để ngăn chặn chất độc và các quá trình tự nhiên của cơ thể trong đó có quá trình viêm.

Khi tích tụ quá nhiều gốc tự do, hiện tượng hiện tượng stress oxy hóa xảy ra, làm cho tế bào và mô bị tổn thương trên khắp cơ thể, trong đó có hoạt mạc (lớp tế bào ở mặt trong của bao khớp) và sụn, đóng vai trò giảm sốc cho khớp gối. Stress oxy hóa cũng sẽ làm cho tình trạng viêm nặng nề thêm.

Chất chống oxy hóa có thể ngăn chặn các gốc tựu do để bảo vệ cơ thể. Chúng hiện diện trong cơ thể và bạn còn có thể dung nạp thêm từ những thức ăn có nguồn gốc thực vật. Thực hiện một chế độ ăn phù hợp sẽ giúp cho người bị bệnh bình ổn cân nặng cách lành mạnh, cũng như hỗ trợ kiểm soát các triệu chứng viêm, đau khớp.

Nên ăn gì trong quá trình điều trị thoái hóa khớp gối?

• Thực phẩm giàu omega -3 

Có những loại cá rất giàu axit béo các acid béo omega-3. Các acid này giúp giảm thiểu mức độ của protein phản ứng C (CRP) và interleukin-6 gây viêm. Nhiều người bị bệnh thoái hóa khớp gối có hàm lượng CRP cao, khiến cho cơn đau ở khớp gối cũng như tình trạng sưng phù đầu gối gia tăng nhiều hơn.

Axit béo omega-3 có trong cá có thể ngăn chặn hiện tượng viêm trước khi khớp bị tổn thương. Theo quan điểm của Tổ chức Viêm khớp, những người thường hay ăn các loại cá giàu omega-3 sẽ ít có khả năng bị viêm khớp dạng thấp (RA) hơn. Tổ chức trên cũng cho biết bổ sung axit béo omega-3 có thể giúp bảo vệ sụn khớp khỏi sự phá hủy hoặc làm giảm mức độ trầm trọng của bệnh.

Vì thế, bệnh nhân vấn đề thoái hóa khớp gối nên cung cấp ít nhất mỗi tuần 1 lần các loại các béo (cá hồi, cá ngừ, cá mòi, cá thu, cá trích…) nhằm giảm các triệu chứng viêm khớp, cứng khớp cũng như bảo vệ sức khỏe tim mạch.

Nếu không thích ăn cá, bạn cũng có thể lựa chọn nguồn thức ăn khác giàu omega-3 như dầu hạt lanh, hạt chia và quả óc chó hay các chất bổ sung có omega-3, chẳng hạn như dầu cá, dầu nhuyễn thể (krill oil) hoặc dầu hạt lanh.

• Thành phần chất xơ

Các nghiên cứu gia đã nhận thấy rằng những người bị viêm khớp thường có mức cholesterol cao. Hiệp hội Tim mạch Hoa Kỳ khuyên người bị bệnh nên cung cấp thêm các loại ngũ cốc nguyên hạt và các dạng chất xơ trong chế độ kiêng chính vì chúng giúp cải thiện hàm lượng cholesterol và đường trong máu, hỗ trợ giảm cân. giữ ổn cân nặng là một phần quan trọng trong quá trình điều trị thoái hóa khớp gối.

Bên cạnh đó, những chất dinh dưỡng có trong chất xơ giúp nuôi dưỡng lợi khuẩn ở đường ruột, làm giảm viêm.

• Các thành phần chống oxy hóa

Thành phần chống oxy hóa hỗ trợ hệ miễn dịch và chống viêm. Những bác sĩ dinh dưỡng thường hay khuyên ăn nhiều loại quả mọng (dâu tây, việt quất, mâm xôi…) chính vì chúng chứa nhiều chất chống oxy hóa.

Hơn nữa, bệnh nhân bệnh thoái hóa khớp gối có thể bổ sung thêm resveratrol có trong nho đỏ hoặc nho đen tươi và isoflavone trong các sản phẩm từ đậu nành. Đây đều là những chất chống oxy hóa tốt cho cơ thể.

Chất chống oxy hóa khác có thể nhắc đến như vitamin A, K và C có trong các loại rau màu xanh đậm như bông cải xanh, cải bó xôi. Chúng ngăn các gốc tự do và bảo vệ tế bào. Bên cạnh đó, chúng cũng chứa lượng calci cao, giúp bảo vệ xương. Vitamin C còn hỗ trợ xây dựng collagen và mô liên kết, tốt cho sụn và cơ bắp.

• Chất béo tốt

Các loại hạt hay dầu ô liu, quả bơ chứa nhiều chất béo không bão hòa đơn (omega-9) và vitamin E có tác động chống viêm. Cung cấp thêm nhiều chất béo này sẽ giúp giảm nguy cơ thương tổn khớp trong viêm khớp sớm.

• Oleocanthal

Quả ô liu và dầu ô liu nguyên chất có chứa thành phần oleonathal. Đây là một hợp chất chống viêm tự nhiên có đặc tính tương tự như thuốc kháng viêm không steroid (NSAIDs).

Sử dụng khoảng 3,5 thìa canh dầu oliu sẽ giúp giảm đau khớp tương đương với uống 1 viên ibuprofen 200mg. Tuy rằng, lượng dầu ô liu trên có chứa hàm lượng calo cao (khoảng 400 calo). Vì thế, để đưa lượng dầu oliu này vào việc ăn uống mà vấn khống chế được cân nặng, người bị bệnh thoái hóa khớp gối có thể sử dụng dầu oliu thay cho các loại chất béo khác như dầu thực vật, bơ nhạt (butter).

Điều trị thoái hóa khớp gối: hãy chọn các sản phẩm từ sữa

Những loại phô mai, sữa hay sữa chua rất giàu canxi và vitamin D. Không những tốt cho xương khớp, các sản phẩm từ sữa còn cải thiện những triệu chứng đau do viêm khớp.

Hơn nữa, protein có chứa trong sữa giúp xây dựng hệ cơ bắp. Người bệnh thoái hóa khớp đang trong quá trình quản lý cân nặng nên lựa chọn các loại sản phẩm sữa ít béo, ít đường.

Sử dụng thêm các thuốc bảo vệ khớp trong giai đoạn chữa tình trạng thoái hóa khớp gối

Bệnh nhân tình trạng thoái hóa khớp gối có thể sử dụng thêm chất bổ sung bên cạnh nguồn thực phẩm tự nhiên. Theo Harvard Health, glucosamine dạng tinh thể có thể giúp bảo vệ khớp và giảm thiểu các biển hiện đau khớp ở các mức độ từ nhẹ đến trung bình, đặc biệt là ở khớp gối.

Ở châu Âu, glucosamin sulfat là một phần trong liệu trình điều trị theo quy định đối với người bị viêm khớp, ngay cả giai đoạn dự phòng. Người bệnh tình trạng thoái hóa khớp gối giai đoạn mới cũng có thể sử dụng glucosamin sulfate trước khi dùng loại kháng viêm không steroid (NSAIDs) để giúp giảm đau và hồi phục lại chức năng khớp.

Chẳng những thế, glucosamin sulfate còn giúp bảo vệ các tế bào sụn (chondrocyte), giúp duy trì cấu tạo của sụn. Về lý thuyết, chất bổ sung này sẽ giúp làm chậm sự suy giảm sụn ở khớp gối cũng như làm giảm đau trong giai đoạn thoái hóa khớp.

Trước khi dùng, người bệnh nên tham vấn ý kiến từ bác sĩ để phát huy hết mức tác dụng của glucosamin sulfat.

Người bị bệnh tình trạng thoái hóa khớp gối kiêng ăn gì?

Ngoài việc nhớ được bệnh thoái hóa khớp gối nên ăn những loại thực phẩm nào, bạn cũng nên chú ý đến những loại thực phẩm cần kiêng cữ. Người bệnh tình trạng thoái hóa khớp gối cần tránh một số loại thực phẩm sau trong thời gian điều trị thoái hóa khớp gối vì chúng có thể làm tình trạng viêm nặng thêm:

• Đường và sản phẩm có chứa carborhydrate tinh chế (như bánh mì trắng, gạo trắng…). Ngoài việc gây tăng cân, đường và những loại thực phẩm như vậy còn kích hoạt giải phóng các yếu tố gây ra quá trình viêm.
• Muối. Muối có thể khiến các tế bào ngậm nước, làm nặng hơn bệnh viêm khớp. Sưng khớp là dấu hiệu phổ biến việc cơ thể đã hấp thu quá nhiều muối. Người bị bệnh thoái hóa khớp gối nên kiêng những thực phẩm chế biến và đóng gói sẵn.
• Chất béo chuyển hóa và chất béo bão hòa. Các chất béo xấu này thường có trong đồ hộp và bánh nướng, chúng có thể gây ra phản ứng viêm.
• Bột ngọt (mì chính) và các chất phụ gia khác như chất làm ngọt nhân tạo aspartame là các thành phần không nên được sử dụng ở người viêm khớp.
• Axit béo omega-6. Nếu các axit béo omega-3 đem đến nhiều lợi ích cho người bệnh thoái hóa khớp gối thì acid béo omega-6 có thể kích thích cơ thể sản sinh ra các chất gây viêm và đau. Acid béo omega-6 có nhiều trong các loại dầu thực vật như dầu bắp, dầu mè, dầu hoa hướng dương và dầu đậu nành hay trong trứng gà, mỡ…
• Đồ uống có cồn và thuốc lá. người bệnh tình trạng thoái hóa khớp gối cần hạn chế bia rượu và dừng hút thuốc. Bia rượu sẽ ảnh hưởng đến tác dụng của thuốc giảm đau trong khi thuốc lá làm chậm quá trình hồi phục.